"The Physics of Star Trek", του Lawrence Krauss
ΔημοσιεύτηκεCOLON 04 Σεπ 2013, 00:30
Το βιβλίο αυτό γράφτηκε το 1995, από τον θεωρητικό φυσικό και κοσμολόγο Lawrence Krauss. Πραγματεύεται αυτό ακριβώς που λέει ο τίτλος: ό,τι άπτεται της φυσικής -και γενικότερα της επιστήμης- στο Star Trek. Καλύπτει πολύ μεγάλη ύλη και είναι εξαιρετικά καλογραμμένο. Warp speed, διακτινισμός, inertia dampers, ολογράμματα, ταξίδια στο χρόνο, τα πάντα όλα καλύπτονται σ' αυτό το βιβλίο, αν και γράφτηκε μόλις τότε που άρχιζε το Voyager.
Ήμουν εξαιρετικά χαρούμενος όταν έμαθα ότι υπάρχει και το βρήκα στα βιβλιοπωλεία. Το διάβασα από τότε 3 φορές και το προτείνω σε όλους. Να σημειώσω εδώ και κάτι προφανές: και μόνο το γεγονός ότι γράφτηκε τέτοιο βιβλίο και μάλιστα από έναν τόσο επιφανή επιστήμονα (να αναφέρω εδώ επίσης ότι τον πρόλογο του βιβλίου υπογράφει ο Stephen Hawking), λέει πολλά.
Έχω ωστόσο και μία ένσταση, την οποία εκθέτω εδώ με αφορμή την κουβέντα που γίνεται στο topic του Ten Forward "Our future? Star Trek or Not?" και την αναφορά μου εκεί στον συγγραφέα της "Φυσικής του Star Trek". Στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου, ο Krauss, προσπαθώντας να δείξει τα επιστημονικά λάθη στο Star Trek, ξεχνάει κάποιες στιγμές το πιο προφανές: ότι πρόκειται για τηλεοπτική/κινηματογραφική παραγωγή.
Τι θέλω να πω: λέει σε κάποιο σημείο πως οι εκρήξεις στο διάστημα δεν ακούγονται, καθώς ο ήχος δεν ταξιδεύει στο κενό. Λέει επίσης ότι τα phaser δεν μπορούν να είναι ορατά στο κενό, γίνονται ορατά μόνο όταν προσκρούσουν σε ένα αντικείμενο. Στο Star Trek όμως ακούμε και τις εκρήξεις, βλέπουμε και τη "γραμμή" των phaser. Εντάξει, ολόσωστα όλα αυτά, κύριε Krauss μας και αγαπητοί αναγνώστες. Σκεφτείτε όμως το εξής: έχουμε από τη μία το Enterprise και από την άλλη ένα Romulan Warbird. Αρχίζει λοιπόν να ρίχνει με phaser το ένα στο άλλο. Η μάχη είναι αδυσώπητη και στο τέλος το Enterprise καταστρέφει το εχθρικό σκάφος. Τι βλέπουμε και ακούμε εμείς οι θεατές όλη αυτήν την ώρα; Βασικά... απλά βλέπουμε σε απόλυτη ησυχία δύο αστρόπλοια που πότε-πότε κάτι λάμπει σε κάποια σημεία επάνω τους και στο τέλος το ένα από αυτά να εκρήγνυται (βουβά, βεβαίως)... Πώς σας φαίνεται;
Ακόμη και εντάξει να ήταν μια τέτοια σκηνή για τον θεατή, η απαίτηση να γίνει έτσι δεν θα μπορούσε να υπάρχει εξαρχής: είναι δεδομένο ότι, ακόμη και μέσα στο φανταστικό σύμπαν, την όποια μάχη δεν την βλεπουμε από έναν υποθετικό δημοσιογράφο με μία κάμερα που στέκεται κάπου εκεί και καταγράφει. Τη βλέπουμε -και την ακούμε- μέσω του μαγικού ματιού και του μαγικού αυτιού που προσφέρει ο "τέταρτος τοίχος" της τηλεόρασης. Ούτως ή άλλως, λοιπόν, εξαρχής το πράγμα είναι άκυρο.
Καταλαβαίνω ότι η πρόθεση του Krauss είναι γενικότερα να μιλήσει για την επιστήμη και όχι να επικρίνει (είναι άλλωστε μεγάλος τρεκάς ο τύπος). Ωστόσο, στο κεφάλαιο αυτό μιλάει σαφώς και ξεκάθαρα για "λάθη" και "γκάφες", χωρίς να αναγνωρίζει κάπου ή να κάνει έστω κάποια επισήμανση του στυλ "μιλάω για τη φυσική αυτή καθαυτή τώρα, ξέρω ότι στην τηλεόραση δεν χρειάζεται να είναι έτσι". Αντιθέτως μιλάει για "παράπονα" που έχει από αυτά τα λάθη.
Ήμουν εξαιρετικά χαρούμενος όταν έμαθα ότι υπάρχει και το βρήκα στα βιβλιοπωλεία. Το διάβασα από τότε 3 φορές και το προτείνω σε όλους. Να σημειώσω εδώ και κάτι προφανές: και μόνο το γεγονός ότι γράφτηκε τέτοιο βιβλίο και μάλιστα από έναν τόσο επιφανή επιστήμονα (να αναφέρω εδώ επίσης ότι τον πρόλογο του βιβλίου υπογράφει ο Stephen Hawking), λέει πολλά.
Έχω ωστόσο και μία ένσταση, την οποία εκθέτω εδώ με αφορμή την κουβέντα που γίνεται στο topic του Ten Forward "Our future? Star Trek or Not?" και την αναφορά μου εκεί στον συγγραφέα της "Φυσικής του Star Trek". Στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου, ο Krauss, προσπαθώντας να δείξει τα επιστημονικά λάθη στο Star Trek, ξεχνάει κάποιες στιγμές το πιο προφανές: ότι πρόκειται για τηλεοπτική/κινηματογραφική παραγωγή.
Τι θέλω να πω: λέει σε κάποιο σημείο πως οι εκρήξεις στο διάστημα δεν ακούγονται, καθώς ο ήχος δεν ταξιδεύει στο κενό. Λέει επίσης ότι τα phaser δεν μπορούν να είναι ορατά στο κενό, γίνονται ορατά μόνο όταν προσκρούσουν σε ένα αντικείμενο. Στο Star Trek όμως ακούμε και τις εκρήξεις, βλέπουμε και τη "γραμμή" των phaser. Εντάξει, ολόσωστα όλα αυτά, κύριε Krauss μας και αγαπητοί αναγνώστες. Σκεφτείτε όμως το εξής: έχουμε από τη μία το Enterprise και από την άλλη ένα Romulan Warbird. Αρχίζει λοιπόν να ρίχνει με phaser το ένα στο άλλο. Η μάχη είναι αδυσώπητη και στο τέλος το Enterprise καταστρέφει το εχθρικό σκάφος. Τι βλέπουμε και ακούμε εμείς οι θεατές όλη αυτήν την ώρα; Βασικά... απλά βλέπουμε σε απόλυτη ησυχία δύο αστρόπλοια που πότε-πότε κάτι λάμπει σε κάποια σημεία επάνω τους και στο τέλος το ένα από αυτά να εκρήγνυται (βουβά, βεβαίως)... Πώς σας φαίνεται;
Ακόμη και εντάξει να ήταν μια τέτοια σκηνή για τον θεατή, η απαίτηση να γίνει έτσι δεν θα μπορούσε να υπάρχει εξαρχής: είναι δεδομένο ότι, ακόμη και μέσα στο φανταστικό σύμπαν, την όποια μάχη δεν την βλεπουμε από έναν υποθετικό δημοσιογράφο με μία κάμερα που στέκεται κάπου εκεί και καταγράφει. Τη βλέπουμε -και την ακούμε- μέσω του μαγικού ματιού και του μαγικού αυτιού που προσφέρει ο "τέταρτος τοίχος" της τηλεόρασης. Ούτως ή άλλως, λοιπόν, εξαρχής το πράγμα είναι άκυρο.
Καταλαβαίνω ότι η πρόθεση του Krauss είναι γενικότερα να μιλήσει για την επιστήμη και όχι να επικρίνει (είναι άλλωστε μεγάλος τρεκάς ο τύπος). Ωστόσο, στο κεφάλαιο αυτό μιλάει σαφώς και ξεκάθαρα για "λάθη" και "γκάφες", χωρίς να αναγνωρίζει κάπου ή να κάνει έστω κάποια επισήμανση του στυλ "μιλάω για τη φυσική αυτή καθαυτή τώρα, ξέρω ότι στην τηλεόραση δεν χρειάζεται να είναι έτσι". Αντιθέτως μιλάει για "παράπονα" που έχει από αυτά τα λάθη.